Témoignages en néerlandais

15 April 1953, na twee uuur slapen werden wij weer op geropen om de groten overtocht te aan vaarden. Just en op afgesproken tijd arriveer de Roetje Geelens toring wagen 7:15 begon den aftochd. Voor de Neerse kerk werd nog afscheid genomen van heer Kapelaan Haenen en pater Sillekens even werd nog een kiekje Genomen Door Pater Beurskens uit Baarlo (cousin) Met een hartelijk vaart verdween de dierbaar Neersche bodem onder onze voeten.

Vroolijke steming heerste er in de bus en dit doet je de Ernst van’t groote gebeuren een beetje verzachten. Hoe wel zulk een levens stap reeds jaren te viren is opgezet en voor bereid dan toch nog is ‘t scheiden en zoo als tijd is scheiden ook lijden. Dan pas begint men pas te voelen dierbaren to bezitten en vrienden te verlaten. Je word zoo heel anders al laat, en mag men ‘t soms niet laten blijken. Verder ging ‘t dan tot Eindhoven daarweer familie leden werden mee genomen om tot Rotterdam ons uit geleide te doen. Daar aan gekomen was’t einde van ons samen zijn, ja wie weet voor hoe land, zullen we ons ooit weerzien, maar met goeden moed een stevige handdruk en als God ‘t wil tot weer ziens werden als ik t’ zoo uitdrukken mag de schapen van de bokken gescheide.. Heer Neef Pater Beurskens die ons ook had vergezeld schonk ons ten afscheid nog eens sijn priesterlijken zegen, ‘en v o ort ging ‘tweer met Sjeng en Tina en hun elf spruiten ‘t eerste beging voeten vegen , zolen ontsmetten , even voor den dokter en toen ja jonge je papieren van de eene tafel na de andere. Jongen maar goed uit kijken en nog hooern zeg kijk eens hier zulk een moet je treffen. Efine ‘t had zoo wat onder half uur geduurd toen waren Jantjes papieren in orde en verder ging’t van den droge in de natte moeseon wij stapte dan met zijn 13 op de boot de "Waterman" genaamd.

De baggage werd naar de hutten gebracht die voor ons waren aangewezen. Ze werden goed bekeken, tweehutten lagen tegen over elkaar alles prima aan boord jongens. Toen we dan daar weer klaar waren direct naar de keuken en om te verversen, eerst flink gegeten, waarna ‘t dek we rd gezocht om dan voor ‘t laats broers en zusters en kennissen in de verte op de kade nog eens te zien en toe te wuiven. Wij waren nog geen half uur boort of er werden twee boeketten bloemen gebracht een van de vriende venters en een van familie. Ja als men niet meer spreken kan, zegt men het met bloemen. Dit zullen we dan ook nooit vergeten bij ‘t in ontvangst nemen hiervan word men als ‘t ware geschokt ik weet niet wat voor een gevoel dit is, maar jongen wat was ‘t koud Langs de reling en op de kade je kont ‘t op al de gezichten zien. Eindelijk kwam circa 4 uur ‘t eerste signal ‘t 2de kwart over 4 ‘t derde en ja wel daar kwamm beweging in’t drijvenden dorp vooruit eerst langzam maaar niet lang en we voeren met een snelheid van zoowat een bus denk ik en meteen waren we dan ook het land kwijt. Om 6 uur was ‘t eten tijd voor ‘t eerst op zee. Wij hadden honger en lieten ‘t ons goed smaken ‘t eten is hier prima fijne bediening heelenmall geen klagen in tegendeelals je dan een even nadenkt wat er zoo al nodig is om zoon circa 800 emigranten bu iten de bemanning de kost te geven. In Neer zou men zeggen die had it ook liever op de zitten dan aan tafel en mooi om te hooren, er passierde een politie boot met aan boord verschillende orde bewakers goede reis en behouden vaart was’ t laatste wat jij met zekerheid konden hooren en waar nemen. Al ras kwam klaas vaak met zand strooien. Ja na zo’n vermoeiende dag besloten we dan ook maar vroeg naar bed te gaan. Wij baden eerst gezamelijk ‘t rozen hoedje in de hut Maar voor aleer we sliepen moest vrouw lief al ‘t grouwe zakje ter hand nemen. Drina was ook all za wat me Tompoes aan’t draaien. ‘t heeft dan toch niet lang geduurd of de heele bubs was in diepen rust en toen we de eerste morgen wakker werden hadden we al een uur verdiend met varenn en vandaag dus de tweden dag werd aan gekondigd dat the klok om 12 uur weer een uur werd terug gezet. En als dat zo blijft gaan krijgen we door te emigranten nog een dubble leven.

Ja een mens kan wat mee maken. Van morgen was een oefening aan boord in gevel er nood kwam dat wijm wisten waar we moeten zijn, een mooi gezicht allemall met zo een zwem gordel om de hals Toch valt je de tijd lang, goed eten, en heelemaal niets te doen. Je gaat wel eens naar dek om een fris luchtje te happen en ook om Gods natuur te bewonderen, water water en nog een water, zo ver als je oogen je dragen kunnen. Van middag kregen we weer in de verte land te zien. Ik denk ‘t laatste deel van engeland geweest is. Op ‘t laatste van Engeland geweest is. Op ‘t laatste van dit land zag je langs de kust nog eens wat. Bomen en weiland waar tusschen mooie witte huizenn een prachtig gezicht van uit zee. Later toehn de avond begon te komen werd de zee wat woester en zee zieken met bosjes. Efin ik had met Liza tot een uur of negen op ‘t bovenste dek gezeten om eens echt te kunnen genieten van Gods wonder schoone natuur. Ja als je dat zoo ziet de boot heele maal verlicht en u ziet dan de zee in als ‘t boot licht weer kaatsh in de schuimende golven. ‘t is juist als waren er honderde lichtjes in zee die je volgen. Wij gingen dan maar onze hut weer op zoeken om ook wat te gaan madden. Heel de andere familie was reeds in diepe rust. Ik Sliep dan ook gouw in maar tegen een uur of 3 werd ik wakker. Jongen Jongen wat een gevoel wat een gezicht. De zee was in middkes weer woester geworden dan kon je je beene in de hoogte zien dan weer was ‘t of je recht op in bed zat en daar bij vanlinks naar rechts. Ikbleef maaar stil lggen en durfde niemand wakker maken men word aan alles gewoon en dan ook maar aan passen of ‘t de gewoonste zaak is van de wereld maar toch was ik liever met de ouwe pony op weg als met de waterman op zee. Maar als je met zooin stel op stap bent moet je nergens om geven en trachten den held van ‘t gezelschap te zijn en te blijven. Langzaam brak de morgen aan en tegen een uur of 5 half zes kwam de een naa de ander te voor schijn Pop wat duit dat tog aardig ig kan niet oppe bijn blieven ig val euver al tege aan. Dat duurde zoo wat ron een uur. Ze waren allen op geweest en weer te bed en de zakjes werden in gebruik genomen den een na den ander. Ik had er een heel gedoe mee. Ik pakte de zakjes maar netjes bij elkaar. Ik dacht die plaats moet je good onthouden dat werd een goede plaats om eens gaan te hebgelen goede moed jongens. Later heb ik ook nog eens hartelijk noeten lachen met onze kleine Nel die zei "pap as wij oppe bergestraat gebleven waren hoefde ig noe neet te kotse. Terwjl ik zoo ‘t een en ander neer schrijf zit ik o p ‘t ondersche dek achter op ‘t schip heerlijk om te zien ‘t jiust als of de schroeven van de boot een tapijt op het water leggen twee kleurig hemel blauw en sneeuw wit. Om 8 uur was ‘t koffie tijd en de anders zoo gevulde zit zaal was bijna heelemaal leeg zo veel zee zieken

waren er deze morgen

Drina zei als ik ooit weer naar Nederland terug ga maar niet meer per boot. Ga nu voor op ‘t shcip dan kun je prachtige water vallen zien. De golven spatten door de wind ziljlings tegen get schip aan, gaan zelfs tot een meter of 5 of 6 om hoog om dan weer in volle zee te smakken, dit van de zee. Af en toe zie je nog een vogel. Ik denk al eens aan vliegende vissen om dat ik niet geloof dat ‘t echte vogels zijn om dat we nu al te ver van land zijn. Vandaag de tweede daag op zee valt er anders niet veel te beleven , is maar visches voeren jongens want de een na de ander over de reling en maar zakjes deponeren. Wel nou maar avond eten elles is prachtig geregeld. Half zeven gaat de bel, aan tafel is ‘t vandaag iets de zakjes worden mee genomen en tijdens ‘t eten gebruikt hoor. Tegen over en naast je kun je aan treffen dat er gebraakt word is een lelijk gezicht en dan toch maar door eten smakelijk. Wij gaan van avond weer vroeg naar bed. Onze famlie heft de ziekte zoo goed als over wonnen. De volgede morgen ‘t gaat ons allen goed. Half zes staan we naast onze kooi en om half zeven naar de H. mis die iedere morgen word op gedragen in de bioskoop zaal een der meisjes moet op de kleine passen enhun naar de eet zaal brengen daar deze om 7 uur eten moeten. Fijne regeling en geode hulp ‘t voor mekaar hier. Om 8 uur trekken wij dan met ons negen grootste aan tafel van morgen een leege maag de zee ziekte is over wonnen door ons gezin .. ‘t is nu zoo wat negen uur, we trekken ‘t dek op om wat frisce lucht te happen. ‘t mag best zo blijven maar wij al een heel stuk op weg en in Canada zullen ze ons wel anders leren. We zitten zoo bij elkaar en zeggen wat zal Tante Nel zeggen Fien heft er wel niet zoo veel tijd voor Wij moeten nog ieder dag terug denken Ja al zijn we honderden kilomentres van elkaar toch in gedachte zien wij elkaar. Nel, en als je ooit van plan bent met je gezin eens op de kermis te komen zet dan voor eerst de zenuwen op zij ‘t is h eelemaal niet gevaarlijk. ‘t is alleen maar door zetten want als ik zoo de laatste tijd mijn oor liet lusteren naar de praat van toen. Ja dan leek ‘t mij nog maar voor barige praat maar dan denk je je weet niet wat er ooit van kan komen. Willem die vind de weg nog wel eens. Hier was ‘t wat voor Wiel van Heniske voor te vissen. We zagen juist hier een bdruin visch paseren zo iets van 1.5 meter eene jaap.

Vrijdaag Van middag paseerde ons Amerikaans grootste passagiers schip United States een kolasale zee reus daar was de waterman maar een roeiboot tegen over. Zondag morgen om 7 uur H. Mis en om 9 uur toen wij op stonden werd onder elkaar gezegd op t’ ogen blik gaan ze weer in groote getallen naar de hoogmis men kan zich dat tijd verschil haast niet voorstellen Jos laat zijn wrist watch door lopen op Nederlandse tijd. Van morgen waaren er weer veel mensen zoo beetje ziek, de zee was weer wat ruwer. ‘t schijnt dat ‘t weer op veel mensen zeer grooten invloet heft. Wat is ‘t hier toch prachtig geregeld en goed alles percies op tijd alle lof voor de Waterman. Ze hebben veel van die zwartjes zoon 150 voor bedizening aan tafel bidden makkenzwalberen zoo als ze in dienst zeggen en er zijn nog al veel kinderen aan boord daar houden die zwartjes al veel van. En ‘t is mooi om te zien hoe die in de kinder kamer met de kleinste kunnen omgaan. En hun vermaken. ‘t is hier zeer gemakkelijk voor moeders met groote gezinnen die kunnen ten minste nog eens echt goed uit rusten. Alles word hem voor gedaan geen zorgen voor ‘t eten voor niets. ‘t is hem ook van harte gegund om dan in Canada weer met nieuwen moed te beginnen. Wij waren naar de hoogmis geweest en gingen terug naar de hut, kwam er juist een steward vraghen of allen al gegeten haden. Hij trok de deur dicht en ‘t ongeluk wilde. Nellie zat met een vingertje er heelemaal tussen. Ze werd dadelijk naar de dokter gebracht en verbonden. Ik denk dat er ‘t nageltje wel af zal zijn Van middag moeten we er weer mee naar den dokter Huilen deed ze bijna niet wel zei ze ‘as ig bie de pater op de sjoot waas geweest ha ig mig neet genepen. Verde of de middag werd de zee weer woest. We hebben zeker weer in een strooming gezeten regen en koud weer den heelen dag en nacht daar door dan ook zeker dat de boot ‘n 30 myl minder gevaren had op een dag ‘t was dan ook weer een schommellem van geweld Maan dag morgen moisten we weer papieren af halen voor de baggage ‘n buraukratie van belang. Efin ‘t einde begint nu lanzaam te komen Verder was Maandag alles rustig. Een paar shepen waar bij de Groote Beer die weer naar Nederland koerste. Dindsdag morgen was de klok weer een half uur terug, zoo dat wij op ‘t ogen blik hier hebben half 9 en dus in Holland 1 uur. Om 9 uur moesten we weer met Nellie naar den dokter om na gezien te worden Maar ‘t viel lelijk tegen, zij is ‘t eerst lid van den middelen vinger verloren dat zal voor haar een blijvende herrrinering zijn aan de over tocht naar Canada en aan de deur van hut 131 van het S.S. Waterman. Bij het afhalen van ‘t lid ging ze lelijk te keer maar tien minuten later was ‘t weer gedaan erg piknlijk is ze niet. Dinsdag morgen weer zee meeuwen gezien, dus ergens in de buurt land, maar door de mist is er van af ‘t dek niets van te zien. ‘t was New Foundland zoek ‘t maar eens op de land kaar op, dan kunt u daar uit opmaken en ook geloven dat ze hier in April nog wel een last heben van drijfijs. Daar op was ‘t sheeps gezag wel op voor beried Ja die menschen weten wel waar ze zijn hoor. Dindsdag avond was er afsheids diner Jonge wat een tafel met later gebakjes wijn en alles wat lekker was Van Dinsdag op Woendag goed geslapen een zonnige morgen en een drukte van belang hoor alle baggage noest naar ‘t bovenste dek gebracht worden zo dat wij bij ‘t ontschepen n iet veel behoeven mee te sjouwen. ‘t eten is een uur vervroegd en van daag zullen nog ‘n 400 passengiers worden ontscheept. Of wij er bij zijn weet ik nog niet maar rustigen kalm afwachten dan gaat ‘t best. Circa 1 uur krijgen we land in zicht en ja hoor ‘t was Canada wat een prachtig gezicht ‘een hiuvelachtig gezicht veel prachtig denneboomen met over al mooie witte huisjes werkelijk de aan komst was een heerlijk gezicht Om rond rwee uur werd de boot aan de kade gelegt op ‘t schip een drukte van belang, vooral de kinderen ze keken zich den oogen uit. ‘t begin werd gemakt met de papieren weer in orde te brengen. ‘t uitladen van zware baggage bij ‘t lossen hier van zagen we onze kist binnen brengen. Ze was nog prachtig in z’n geheel. Morgen worden we official ontsheept voor de laaste maal dan naar de hut om te slapen toch nog eerst ‘t schip rond wandelen en een kijkje nemen ‘t is zooin heuvel landschap als b.v in de steken van Bonneau, maar dan liggen er meer huizen en dan in den avond alles mooi verlicht, duizende en nog eens duizende lampjes en dan zoo op en neer in Berg en dal now wel terusten sliep wel Van morgen Donderdag 9 uur werden wij ontscheept ‘t laatste vaarwel aan Neerderlands dierbaar oord en dan naar de emigratie outoriteiten heel gemoedelijke mensen. Bij ieder Canadees was een der Hollandsche demanning als maar echte goeie kerels moesten onze koffers op een tafel leggen maar niet open maken ze geloven ‘t zoo wel ze maken met krijt een teken op alles en dan its all right ‘ t was dan zoo wat elf uur geworden en dan nog tot een uur wachten de kinderen ja ik begrijpt ‘t heel maal niet ‘t is precies als of ze of de Bergestraat bij Zeeger of ergens zijn ‘t is werkelijk voor hen de gewoonste zaak van de wereld. We waren nog geen 5 minuten in de hal of er kwam dadelijk een nonneke op Tina af. Are you Catholic? Onmiddelijk waar schuwde zij een priester die een praatje kman aan knoopen hij wees ons hier en daar nog de weg en eindelijk kwamen we op eenplaats waar Katolicke lectuur rozekrans van allen nog wat werd uitgedeeld aan groot en klein. Ja Nellie had twee kleine poppetjes. Buiten regent ‘t zoo dat wij den heelen tijd in de hal bleven. Ik kan ‘t nou al best geloven als ik van mensen die al eerder geemigreerd waren dat je in Canada zoo vrij als een voge bent. Of wij dat ons nou al in beelden of dat ‘t op waarheid berust maar ons gevoel is er. Ik heb Ze hebben allemaal de zelfde meening en ‘t zelfde gevoel Men prate in Holland van heimwee Ja dat kan nog komen maar al ‘t zoo door gaat ja familie allemaal, u moest ‘t eens mee kunnen maken als wij doorsnee gewoone mensen ergens naar toe moeste in Holland wat keek je er tegen op Ja nu nog van ‘t eene naar ‘t andere weredeel reizen vind je ‘t gewoonste ding van de wereld now allemaal Ik begrijp me zelf niet want met zoo en huis houden had ik me bij me zelf thuis toch dikwijls af g evraagd hoe zal dat afloopen met zooin stelletje Maar tot nog toe goed hoor. ‘t is now 4 uur van middag ons Neerse tijd 9 dus nog twee uurtjes en we stoomen af. Ik had op de curcus wel eens hooren zeggen dat de emigratie een smerig iets was maar dat is niet waar en nog eens niet. De train waar wij mee reizen tot Toronto is prima. Ik heb ‘t coupe wat ons aan gewezin is goed bekeken toen wij de koffers er heen brachten. En als God ‘t wil zullen we a.s. Zaterdag morgen in Toronto arivieren naar men zegt smiddags rond 3 uur in Chatham Ik heb van hier uit Halifax een telegram gestuurd naar de arrivier baas. Hier in Halifax in de hal was alles te krijgen voor mee te nemen maar er was ook gelegenheid voor te eten de bedizening was vlug maar je moest ‘t ongeveer zelf doen van die slip jassen zie je hier niet. Je neemt hier een oprecenteer blad Je schuift ‘t voor je over een sort tafel laat er op zetten wat je belieft soep aardapples met vlees boterhammen met koffie op ‘t laast kom je aan de kassa Ze kijken wat af je genomen hebt dat is voor veel geld Je betaald en gaat er mee naar een tafel waar de familie zit. Je eet je buikje vol en vertrekt zonder iemand meer aan te kijken ‘t Was onderhand zes uur en klok slag 6 werd vertrokken. ‘t eerste gezicht alles rots achtig gebergte boven op witte huisjes een mooi gezicht verder de streek heuvel achtig met hier en daar meren, bos en hier en daar weilend. ‘t zijn hier zoo te zien wel kleine woningen meest van hout en alles wit geverfd. Zoo lang tot de avond begin te vallen was ‘t maar kijken en nog eens kijken Ik weet niet hou ik ‘t heb beste kan beschrijven Je ziet er een groepje huisjes bij elkaar dan een dorp dan ‘n stadje maar wat je niet ziet is een tuintje by ‘t huis Ja ‘t schijnt zoo dat ze er hier niet veel uit maken. ‘t is well alles nog door de natuur of de lente is er nog niet Efin de avond brak aan en ieder probeerde zoo goed mogelijk een gemakkilijk te liggen ‘s Morgens wij waren al vroeg wakker zoo wat 5 uur en toen we zoo wat rond konden zien zaten we in de winter en zoo als Schaken schreef dacht ik ook is dat now Canada? Ijs en sneeuw en als je ‘t veld bekijkt er was hier en daar wel iets gewerkt en hier en daar op een stuk mest gevaren. Ik hoop dat wij in een andere streek terecht komen ‘t bewerken van de grond zal hier hues niet mee vallen daar je overall op den akker hoopen steenen ziet liggen. Daar zijn er bij zeker zoo zwaar als die aan’t raad huis ligt die komen zoo uit de grond op. Dit is dan in de provincie Quebec. Boom garden heb ik tot nog toe niet gezien hier wel prachtige kerkjes ‘t zijn wel geen groote de meeste zoo its grooter dan die van Nunhem maar wat je hier wel ziet overall aan’t kleinste huisje een auto die loopen hier dat is verschrikkelijk. Je ziet de mensen hier ook niet werken. Ik weet niet wat of die uitspoken hier. ‘T schijnt dat een Canadees een zeer gemakkelijke oom is Rogge haver tarwe zie je nergens T is of dat de natuur hier alles in een paar maanden afspeelt. Na nu zoo wat een dag en nacht gespoort te hebben kan je zien dat ‘t iets beter word. Je ziet temminste hier dat er hier en daar een groen plekje komt maar de heele roete door heb ik nog niet gezien dat de boerderijen zoo ontzettend uit elkaar liggen wel kleine groepjes hiuzen maar dat 20km van elkaar wonen, zoo iets heb iknog niet gezien, daar zullen in Canada wel plaarsen voor komen waar dat zoo is maar dat wij de wereld uit gaan is niet. Om half zes passeerde wij St Leonard ‘t doet weer dadelijk denken aan Limburg aan Brigden waar ook St Lendert word gevierd. Door gaat ‘t nu naar Montreal en dan zal’t niet lang meer duren eer we in de provincie Ontario komen Deze streek is ook niet zo erg heuvelechtig en aan de schuren en stallen kun je zien dat hier al flinke boerderijn zijn Hier zie je ook niet meer die hopen steenen op den akker liggen Hoe kan ik u dat’ ‘t beste voorstellen wat ik hier zie b.v de rijks weg en dan de huizen langs de weg zooin 400 of 500 meter ooit iets verder aan elkaar als je dan op ‘t einde van den straat bent ‘n half uur verder de kerk met een groeppje huizen. maar de lengte van den akker. Als je een keer of wat rond gevaren kwamt was het etenstijd 12uur. met den tractor kon ‘t in een voor geploegt worden Maar denkt me is ‘t niet te doen. Hoe verder we op Montreal aan reiden doe beter ‘t mij bevalt maar ik zeg nog eens, maar weinig boeren nog in ‘t veld. Weet je waar it hier niet goed voor was om op den handle te gaan. Zoo als vroeger de lange Koap vertelden en dan te voet. Hoe verder dat we afzakken des te meer komt er bedrijvigheid Er komt hier overall een bedrijvig hijd en wat auto’s hier loopen ‘t is werkelijk niet om uit te drukken en te geloven Tegen een uur of twaalf berijkte we London en na een uur gesjoegd te hebben kwamen we in Chatham aan ‘t beloofde land en ja hoor it was all right Menheer Van Raay stond aan’t station met een luxe wagen en een vracht auto We maakte kennis met elkaar en het viel mee. ‘t was een Hollandse farmer maar we moesten elkaar op de neus kijken Zo als hij mij vertelde wist hij heelen maal niets van ons af De Canadese hadden hem wel gevraagd of hij voor enkele emigranten wilde zorgen. Ze hadden hem een heel lijste namen laten zien en zoo werkte de Canadese verder Zonder hem iets meer op de hoogte te houden Zoo dat hij deze week 3 gezinnen had voor onderdak te verschaffen. efin ze zorgen hier voor emigranten beter als welke organizatie in Nederland. We werden naar een emigratie huis gebracht waar we op gevangen werden mede door de pastor van de parochie ‘t zijn Capucijnen paters Hollandse, en werd dadelijk gezorgd voor slaap gelegenheid dekens enz. toen dit klaar was moesten we met de pastor naar de kerk gaan waar aan vast geboowd is een groote zaal voor bioskoop dans zaal enz. daar waren al een paar vrouwen aan’t werk voor de koffie. we lieten ‘t ons goed smaken toen moesten we gaan zorgen voor de dag van morgen voor eten en drinken We ginge dan winkelen en zorgden voor een flinken lap soep vlees. Jongen wat had je daar een stomp vlees voor een beetje geld,, Daar moet je in Holland om komen. dan op zich Americaans je gaat de duur in den winkel, neem een wagentje waar een mandje op staat je rijd daar mee de winkel door neemt wat je noodig hebt komt op ‘t eind aan de kassa komt, haald uit legt ‘t uit op de toon bank, een dame teld machinaal je rommel bij elkaar. naast haar staat iemand die alles in pakt Je betaald en zonder een word te zeggen help je je zelf en komt weer de straat op. Prachtige winkels als je hier aantreft en alles te krijgen wat je hartje begeert als je maar dollars hebt. Maar ja die zullen we nog eerst moeten verdienen maar zoo ver zijn we nog niet Wel helpen de mensen hier buiten gewoon. Ik weet nie of dat in Canada overall zoo is maar hier ‘t is niet te geloven. We hadden dan gezorgd voor ‘t een en ander maar andere mensen zaten voor onsook niet stil Men zegt soms waar weten ze ‘t van .. Zoo was ‘t hier ookEer ‘t. avond was hadden er wel 4 or 5 wagens voor de gestaan allen voor hulp te bieden den een zou hier uit kijken de ander zou daar zien .. Zoo dat je op laast niet meer wist wat of je zei. ‘t zit dan nl. zoo van Raay staat met verschillend vooraanstaande personen in Canada in contact in de omligende gemeente. ‘t is zoon’n sort organisatie zonder regelment of iets. Van dien maar aleen en uitsluitend emigranten aan onderdak en werk helpen op zoo kort mogelijken tijd. En zoo kwam er een zekere menheer Van de Winkel een Belg van geboorte maar die met de Hollandse samen werkt Hij spreekt vlaams en dus goed verstaanbaar. Wel zegt ie, je bent pas aan gekomen en zit zonder werk en eigenlijk zonder huis maar ja ‘t komt wel goed. ik woon in Merlin en heb daar wat voor jou in zicht. Maakt maar geen zorg ‘t komt wel goed. Efin wij gingen dan eerste nacht te ruste in een Canadese woning van alle gemakken voor zien. ‘t was een huis dat enkele boeren uit de omliggende dorpen gekocht hadden voor onverwachte emigranten te helpen. ‘s andere daags Zondag 26 April we gingen naar de kerk. onder weg stopt er weer eentje die ook een helpende hand wou biedden Na de hoogmis al weer bezoek. Dat duurde den Helen dag door bezoek en nog eens bezoek. Maandag kwam Van de Winkle weer aan drijven en voor naar Blenheim te komen moest hij ieder keer zoo ‘n 20 km afleggen Wel zegt hij ik geloof dat ik wel binnen een paar dagen iets voor je heb als er anders nog niks is. Wel maak je maar geen zorg ‘t komt best in orde voor te wachten op die bieten dat duurd voor u tel lang. Met zoon huishouden je moet direct kunnen werken dat was beter. We zullen zien wat we doen kunnen. Dinsdag middag kwam de pastor op bezoek een buiten gewoon goed aardig man. Hij kwam een praatje maken maar tevens vertelde hij dat Van de Winkel hem had op gebeld ‘t was wel in orde en ja om een uur of 5 daar was Van de Winkel weer. Nu kwam hij precies vertellen wat hij berijkt had. er was in Merlin een woning vrij gekomen de bewoner hier van had een farm gekocht nu had Van de Winkle deze gehuurdt. Als ‘t on genegen was werk had hij ook gevonden op een steen fabriek daar zou ik dan zoals hij voor 90 percent vast werk hebben, en de jongens die jongens die zou hij voor zijn rekenning nemen zou gauw de beaten tijd begon en de meisjes ook. Zou je dat willen aan nemen? Ik bedacht me niet en ging er mee accord, ja jong je kunt er gerust blij mee zijn want in den winter zijn er veel zonder werk. Trouwens ‘t zou wel niet erg zijn toen ik 29 jaar geleden hier aan kwam ben ik met de bieten begonnen en heb zoo lang als ik weet voor mijn eigen was, niet meer dan 5 maanden per jaar gewerkte Op ‘t oogen blik heft hij 4 boerderijn we spraken dan af. Ik zal je Donderdag of Vrijdag komen ophalen en ja wel hoor Donderdag 30 April ‘smorgens tegen 10 uur daar stond hij al met een grooten vracht wagen om de hele bubs mee te nemen. In tijd van 10 minuten waren we klaar en daar ging ‘t naar Merlin ergens in Ontario vlak by ‘t Erie Meer. Hier zal de reis dan wel een einde nemen hoop ik althans voorloopig. “t Is van hier uit zoo wat een uur wandelen tot aan ‘t water “t is nu 30 april en er is nog totaal niks gedaan in ‘t veld Je ziet er de stoppelen van ‘t vorig jaar nog overall Maar ‘t is onzettende zware klei en als ik dan hier eens door de tuin ga is ‘t of ze je de aard bodem aan de benen hangen. We hebben een mooie tuin met 2 groote fruit bomen “t Zal zoo wat voor ‘t minst ¼ HA groot zijn. De dag der aan komst moesten direct weg wijs gemaakt worden. Daar om kwam ‘smiddags die boer met de luxe wagen voor eerst er moest een fornuis komen om te koken en te bakken Ze wilde hele maal niet hebben dat wij ‘t dadelijk betaalde We moesten maar eerst iets verdienen of er voor gaan werken dat ging ook al zoo als we wilde. “t is een prachtig wit furnuis dienstig voor hout kolen en ook voor met gas te vehitten Dit was gebeurd en nu zal ik u toonen waar of een winkel is De school enz. Tot dat wij ten laaste bij Van de Winkel thuis arriveerde We moesten een kop koffie drinken en hij toonde ons zijn farm eerst naar ‘t vee Hij had daar twee stallen met ossen voor de mest. een stal zoo’n 20 stuks stonden voor den verkoop er liep een koeitje bij wat hij voor eigen gebruik om de melk hield “t zein hier van die hooge gebouwen en als je in zoom schuur komt zie je direct de betenkenis er van. De helft van soon schuur was verdeeld twee stallen de dieren loopen allemaal los nog niet een gebonden een voerbak zo lang als de stal is en een hooi rijp Een molen om mais te malen de mais word met kolven gemalen en word geen mais gedorsenen nog plaats voor machines. boven werd ‘t hooi geborgen Alles in pakken gebonden er zat nog een groote hoeveelheid, de boer schatte ‘t nog op een 30,000 kg “t was een heele partij dat zag ik wel. ‘t was temminstre meer dan ik ooit bij elkaar gezien had dan was er nog een extra schuur voor machinerien een zelf binder maar die werd niet veel meer gebruikt Hij had daar zoon ding staan dat maait dorst en tegelijk schoon op de vracht wagen brengt. Tractors, vracht wagens 2 luxe wagens een voor de boer en een voor de zoon. En als je dan naar huis rijd en nadenkt dat hij voor 29 jaar terug met een gezin kleine kinderen hier aan kwam en dan met een paar ander mensen een sort leen bank heft op gericht en met ‘t doel nieuwe emigranten te helpen want zoo als hij zij in dien u tussen enkele weken een auto wil koopen zegt je ‘t maar Je kunt dan ‘t geld daar voor lenen. Je kunt ‘t er ook een, in een garage koopen maar dan betaald je zoo wat 18% interest en als je ‘t bij Credit Union opneemst betaald u 7% en aflossen als ‘t gaat. ‘t vertrouwen dat die mensen hier in de Hollander hebben wat aan gaat het betalen en verschikkelijk ik heb ‘t al van verschillende gehoord dat Hollander maar hoeven te halen en als ze nieuwelingen zijn dat ze nog niet graag hebben dat ‘t direct voldaan word. Ze zeggen je moest eerst wat verdienen. Zoo was er een Hollandse familie met ons op de boot en is ook hier in Merlin terecht gekomen De man heft werk gekregen in Tilbury (Molenaar) en moest wegens den afstand direct een wagen hebben. Ik sprak met de man 2 Mei na de hoogmis Hij moest nu direct t schauffeuren leren De wagen was er al. Ja over de hoogmis gesproken Zaterdag na middag kwan Van de Winkel bij ons en deelde zoo ‘t een en ander mee Ook dat wij ons niet vergiste met den tijd want waar wij woonen is ‘t zomer tijd een half uur verder waar de kerk staat blijft ‘t oude tijd De eerst H Mis is van on uit dus om 9 uur en de hoog mis om 11 uur. We wandelden dan ook gezamelijk naar de hoogmis De kinderen nemen ze ook mee en zoo dat je in de Hmis nog wel eens een kleintje hoort praten of schreien niet de zuigelingen maar daar boven gaat mee ter kerke. wij dan ook allemaal, tot op een 10 minuten wan de kerk kwam een wagen van achter op. It was een Canadese en hij vroeg vriendelijk ga je tot de kerk. Laat moeder en de kleintjes maar in stappen en dat moet je hier maar niet wijgeren als je niet mee rijd nemen je ze erg kwalijk, Dat ondervond ik. Zaterdag morgen ik ging in de richting van de kerk en werk, ook om zoo iets van den tijd af te weten hoelang men over dien afstand lopen moet Onder weg komt een car achter me aan rijden stopt vraagt of men hem ein rijd wilde maken Zoe goed en zoo kwaad als ik kon maakte ik hem duidelijk waar om ik dit te voet deed maar je kon zien dat beviel hem heel maal niet. Zondag dan na de hoogmis stonden we met onze familie bij elkaar nog met enkele Hollanders te praten Je zoo als ze in Neer na de hoogmis ook doen We wilden naar huis gaan maar nee hoor, niet loopen, geen van allen, we werden maar liefst met vier verschillenden wagens thuis gebracht. De eene of de ander reed een eind terug maar je thuis brengen hoor ‘t was werkelijk een vreemd gezicht vier wagen voor de deur stoppen Je zegt thank you for the rijd Ze antwoorden You welkom de vriendelijkhijd en hulp vaardigheid hier in Canada is buiten gewoon groot.

This is where dad’s diary ends.